07255nam a2200709 a 450000100080000000500110000800800410001910000150006024501550007526000730023030000100030349000230031350001750033652054780051165000120598965000110600165000120601265000110602465000090603565000140604465000140605865000130607265000140608565000190609965000150611865000140613365000110614765000110615865000090616965000160617865000140619465000120620865000100622065000100623065000130624065000140625365000140626765000230628165000160630465000140632065000150633465000110634965000100636065300070637065300140637765300220639165300110641365300070642465300070643165300130643865300070645165300140645865300060647265300070647865300070648565300060649265300070649865300150650565300060652065300120652665300070653816221482015-12-14 1989 bl uuuu m 00u1 u #d1 aDENICH, M. aEstudo da importância de uma vegetacão secundária nova para o incremento da produtividade do sistema de producão na Amazônia Oriental Brasileira. aEschborn: Universidade Georg August de Gottingen, 1989. 284 p.c1989 a284p. aTese de Doutorado. aTese de Doutorado. Orientada por: W.Achtnich e H.Folster. Traduzido por: Gilberto Calcagnotto. Publicado por: CPATU e Deutsche Gesellschaft fur Technische Zusammenarbeit. aNo presente trabalho estudou-se a contribuicao de uma vegetacao secundaria nova (capoeira baixa) para a producao de fitomassa, considerando o manejo da materia organica do solo em um sistema de producao agricola. Para tanto foram realizados estudos qualitativos e quantitativos da composicao da vegetacao secundaria nova na faixa de 4-5 anos localizada na regiao da Zona Bragantina (Amazonia Oriental-Para). Afora estes foram analisados a capacidade regenerativa da vegetacao, respectivamente das especies vegetais presentes, bem como os aspectos relativos a decomposicao do material vegetal da vegetacao secundaria e seu efeito sobre plantas cultivadas. O trabalho foi realizado em cinco areas de desenvolvimento da vegetacao secundaria nova, as quais apresentavam aproxi. de 0,25 ha, onde foram encontradas 183 especies de plantas pertencentes a 54 familias. Das especies, 137 eram arboreas/arbustivas, 40 trepadeiras (cipos) e 6 pseudocaules. Em 1 ha encontravam-se ca. de 80.000 individuos ("ramets") entre arvores/arbustos, cipos e pseudocaules. Destes, 26% pertenciam a familia Myrtaceae, 13% Lacistemataceae, 12,6% Dilleniaceae, 6,7% Connaraceae e 5,6% as Strelitziaceae. A especie Lacistema pubescens representava 13,8%, Davilla kunthii 10,9%, Myrcia bracteata 7,5%, Myrciaria floribunda 6,8% e Phenakospermum guianense 5,3% dos individuos presentes. A altura media das arvores/arbustos foi de 2,1 m com diametro medio de caule de 1,3 m. A fitomassa total da vegetacao era de 19,9 t/ha (caules e ramos 77% e 23% folhas e pseudocaules). Desta quantidade a familia Mimosaceae perfazia 19,9%, Myrtaceae 15,8%, Lacistemataceae 9,3%, Guttiferae 8,3% e Flacourtiaceae 6,2%, com relacao as especies Pithecellobium cochleatum apresentou 12,4%, Lacistema pubescens 9,3%, Vismia guianensis 7,8%, Myrciaria floribunda 5,2%, Myrcia cuprea 4,7%, Banara guianensis 4,6% e Ormosia paraensis 4,4%. O peso da liteira foi de 7,8 t/ha. O "indice de area foliar" da vegetacao secundaria estudada encontrava-se na faixa de 5. A familia Myrtaceae contribuiu com 15,2%, Strelitziaceae 12,9%, Lacistemataceae 11,8%, Mimosaceae 11,4% e Guttiferae 8,7% da area foliar total; para as especies contribuiram Phenakospermum guianense com 12,8%, Lacistema pubescens 11,8%, Vismia guianensis 8,2%, Pithecellobium cochleatum 5,8% e Myrciaria floribunda 5,7% da area foliar total. Para a obtencao dos valores individuais de cada uma das especies e familias no contexto geral da vegetacao, foram calculados "valores de importancia", considerando a presenca, abundancia, fitomassa e area foliar das especies. Os maiores valores entre as especies foram obtidos por Lacistema pubescens, Davilla kunthii, Vismia guianensis, Myrciaria floribunda e Phenakospermum guianensis; dentre as familias por Myrtaceae, Lacistemataceae, Dilleniaceae, Guttiferae e Strelitziaceae. Foram determinadas as concentracoes dos bioelementos N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn, Cu, Na e Al nas folhas e material lenhoso (lenho + cortex) para 81 das especies presentes. A partir da concentracao dos bioelementos para a folhagem apresentou para N 15,6; P 0,59; K 6,3; Ca 6,9; Mg 2,4; Na 1,07; Fe 0,073; Mn 0,070; Zn 0,023; Cu 0,017 e Al 0,069 mg/g MS; para o material lenhoso apresentou N 4,6; P 0,23; K 3,8; Ca 4,8; Mg 1,0; Na 0,68; Fe 0,052; Mn 0,031; Zn 0,021; Cu 0,016 e Al 0,040 mg/g MS. Em um balanco da distribuicao da reserva dos bioelementos no sistema solo-planta, verificou-se que 20-40% do P, K, Mg, Cu e Na, bem como 0,1-10% do N, Ca, Fe, Mn, Zn e Al existentes no sistema encontravam-se na parte aerea viva da fitomassa. As Myrtaceae contiveram quantidades muito altas de Mn, enquanto a especie Lacistema pubescens mostrou uma quantidade acima da media em Na. Atraves do metodo da "analise de cluster" classificou-se junto as 80 especies estudadas 16 grupos, os quais apresentaram concentracao semelhante de nutrientes nas folhas. Paea a formacao desses grupos a maior contribuicao foi dada pelos elementos Mn, Mg e Zn. Da formacao dos grupos observou-se que ao contrario de outros grupos taxonomicos, as leguminosas dificilmente apresentaram uma diferenca no seu "padrao especifico de bioelementos". Especies dominantes com padroes semelhantes dos nutrientes diferenciaram-se no seus habitos de crescimento e/ou nas formas de vida. A regeneracao da vegetacao secundaria, apos o corte, foi predominantemente vegetativa. Praticamente todas as arvores/arbustos, cipos e pseudocaules apresentaram sua regeneracao a partir de brotacoes do caule, raizes ou rizomas. Embora no periodo de um ano 75 das especies (=41%) florescessem e/ou frutificassem, somente 0,6% das 478 sementes/m2 dos bancos de sementes das cinco areas estudadas eram originarias de arvores/arbustos ou cipos. A observacao da capacidade de rebrota de algumas especies escolhidas mostrou que a fitomassa produzida pela rebrota era dependente do diametro do caule cortado. As maiores producoes de fitomassa foram apresentadas pelas especies Banara guianensis (556 g/Ind.*a), Myrcia cuprea (222 g/Ind.*a) e Pithecellobium cochleatum (201 g/Ind.*a). De uma populacao de plantas selecionadas obteve-se um minimo de 7-8 t/ha*a de fitomassa de rebrota, a qual atendeu, para o periodo de um ciclo, para as culturas tipicas da regiao, a necessidade total de N, Ca e Mg; bem como 1/4 do P e 3/4 do K. Em uma avaliacao fitossanitaria da rebrota, observou-se que somente Lacistema pubescens e Phenakospermum guianensis nao apresentavam danos por doencas e/ou pragas. O abiomass aBrazil acalcium acopper airon amagnesium amanganese anitrogen anutrients aorganic matter aphosphorus apotassium asodium ayields azinc aAgricultura aAlumínio aCálcio aCobre aFerro aFósforo aMagnésio aManganês aMatéria Orgânica aNitrogênio aPotássio aProdução aSódio aZinco aAl aAluminium aAmazonia Oriental aBrasil aCa aCu aFarmland aFe aFitomassa aK aMg aMn aN aNa aNutrientes aP aSistema aZn